W związku z pismem Pana Ministra z dnia 19.07.2024 r. znak DIW.wbc.0210.2.2023 dotyczącym konsultacji publicznych projektu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania „Współpraca” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020, poniżej przedstawiamy nasze propozycje zmiany:

Jest

w § 4 w ust. 2 w pkt 3 użyte dwukrotnie wyrazy „31 grudnia 2024 r.” zastępuje się wyrazami „30 kwietnia 2025 r.”;

Proponowana zmiana:

w § 4 w ust. 2 w pkt 3 użyte dwukrotnie wyrazy „31 grudnia 2024 r.” zastępuje się wyrazami „30 czerwca 2025 r.”;

Jest

w § 21: a) dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1 i w tym ust. wyrazy „31 grudnia 2024 r.” zastępuje się wyrazami „30 kwietnia 2025 r.”,

Proponowana zmiana:

w § 21: a) dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1 i w tym ust. wyrazy „31 grudnia 2024 r.” zastępuje się wyrazami „30 czerwca 2025 r.”,

Uzasadnienie

Znaczna część operacji była realizowana w warunkach epidemicznych spowodowanych wirusem COVID, a następnie w stanie zagrożenia epidemicznego, co przełożyło się na znaczne utrudnienia w procesie realizacji projektów na wielu poziomach.  W wielu przypadkach, nie były dostępne maszyny, urządzenia i materiały, a czas oczekiwania na ich dostawy dochodził do ponad 12 miesięcy. Podobnie było w zakresie ograniczenia dostępności miejsc, w których miały być przeprowadzone badania, w tym również w gospodarstwach rolnych. Opóźnienia wynikające z tego powodu, a spowodowane wystąpieniem siły wyższej zaburzyły harmonogramy realizacji operacji z uwagi na konieczność opuszczenia jednego lub nawet dwóch cykli produkcyjnych w uprawach czy chowie zwierząt.

Operacje w ramach działania M16 Współpraca, realizowane są w formacie partnerstw wielopodmiotowych, które docelowo mają rozwiązywać problemy produkcji rolniczej i rolno-spożywczej oraz gospodarki leśnej oraz podnosić ich konkurencyjność oraz odporność.  Należy przy tym zaznaczyć, że kluczowym elementem operacji są prace rozwojowe, które mają transferować rozwiązania naukowe do praktyki i umożliwić ich przetestowanie w warunkach produkcyjnych. Przygotowanie całego procesu naukowego wymaga dokładnej analizy i ewaluacji gospodarstw rolników uczestniczących w operacji oraz dostosowania tego procesu do jej wyników, planów rozwojowych oraz cykli produkcyjnych. W szczególności w chowie bydła te cykle są długie i muszą być odpowiednio zaplanowane. Jednocześnie należy wskazać, że część operacji wymaga prowadzenia robót budowalnych czy też zakupu i montażu maszyn i urządzeń niezbędnych do jej przeprowadzenia. Dostępność materiałów budowalnych, firm budowlanych czy też maszyn i urządzeń rolniczych i do przetwórstwa surowców rolnych jest mocna ograniczona co w wielu przypadkach znacznie utrudnia terminowe prowadzenie operacji. Dodatkowo należy wskazać, że opóźnienia w ocenie wniosków o płatność i wypłaty refundacji kosztów poniesionych na realizację wcześniejszych etapów operacji mocno zaburzają płynność finansową Grup Operacyjnych EPI i płynność realizacji operacji, co w efekcie przekłada się na konieczność wydłużania realizacji całej operacji.

Wydłużenie możliwości realizacji operacji w ramach działania Współpraca objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 do dnia 30 czerwca 2025 r. znacznie ułatwi możliwość osiągnięcia przez Grupy Operacyjne EPI, które uzyskały wsparcie osiągnięcia ich celów i zniweluje w znacznym stopniu skutki zakłóceń jakie były skutkiem pandemii COVID19. Należy przy tym zaznaczyć, że operacje mają przede wszystkim rozwiązywać bezpośrednie problemy rolników ułatwiając transfer innowacyjnych rozwiązań bezpośrednio do praktyki rolniczej. Umożliwienie dłuższej realizacji operacji pozwoli na spokojne dopracowanie tych rozwiązań do potrzeb rolników, co przełoży się na podniesienie ich konkurencyjności, ograniczenie kosztów produkcji, a w efekcie na zwiększenie odporności polskiego rolnictwa. Warto dodać, że wiele z tych rozwiązań może być łatwo multiplikowanych na inne gospodarstwa rolne w Polsce oraz inne podsektory produkcji, co stanowi ich znaczącą wartość dodaną.