Pan
Stefan Krajewski
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Dotyczy: Włączenie EUDR do pakietu uproszczeń i wprowadzenie „ścieżki państwowej” dla bydła oraz produktów z uboju bydła

Szanowny Panie Ministrze,

w imieniu organizacji działających jako inicjatywa #HodowcyRazem przedstawiamy skorygowaną propozycję zmian w stosowaniu Rozporządzenia (UE) 2023/1115 (EUDR) w UE.

1) Wniosek główny

Prosimy o podjęcie przez Rząd RP inicjatywy na forum UE (Rada AGRIFISH/ENVI) w celu:

• Włączenia EUDR do „pakietu uproszczeń prawa środowiskowego” z uwzględnieniem specyfiki już funkcjonujących systemów traceability dla bezpieczeństwa żywności.
• Wprowadzenia „ścieżki państwowej” dla bydła i produktów z uboju bydła, w której państwo przejmuje całość obowiązków due diligence (geolokalizacja, ocena ryzyka, środki zaradcze, weryfikacja zgodności), a rolnicy i wszyscy pozostali uczestnicy łańcucha dostaw są z mocy prawa całkowicie zwolnieni z jakichkolwiek obowiązków EUDR (bez oświadczeń, raportowania, geolokalizacji, procedur due diligence po stronie operatorów).

System EUDR w tym segmencie ma być w UE oparty wyłącznie o państwowe systemy nadzorcze i rejestrowe.

2) Zakres terytorialny i warunki dostępu

„Ścieżka państwowa” byłaby dostępna dla:

• Państw członkowskich UE (po spełnieniu warunków i notyfikacji systemu do KE), oraz
• Państw trzecich, które wprowadzą prawny zakaz utrzymywania bydła na działkach wylesionych po dacie referencyjnej EUDR oraz uzyskają uznanie systemu przez KE (mechanizm ekwiwalencji/uznania).

3) Architektura i egzekucja „ścieżki państwowej”

• Integracja systemu Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt IRZ – LPIS (Land Parcel Identification System -System Identyfikacji Działek Rolnych)  – Rejestr działek wylesionych:
• Monitoring satelitarny i analityka przestrzenna (w tym wypas na działkach innych właścicieli).
• systemowa blokada czynności, jeśli zwierzę powiązane jest z działką wylesioną.
• Egzekwowanie publiczne (kontrola, sankcje administracyjne/karne) kierowane wyłącznie przez organy państwowe – bez nakładania obowiązków EUDR na operatorów.

4) Uzasadnienie i korzyści

• Wyższa skuteczność: scentralizowany nadzór publiczny jest szczelniejszy niż rozproszona due diligence u tysięcy operatorów.
• Pełne odciążenie sektora: ex lege zniesienie obowiązków, pracy i ryzyk prawnych po stronie rolników, rzeźni, handlu.
• Niższe koszty i mniej kontroli: efekt skali i automatyzacja w informatycznych systemach państwowych.
• Spójność z istniejącym traceability bezpieczeństwa żywności (IRZ/LPIS/inspekcje) – bez dublowania procedur.

5) Prośby operacyjne do Ministra

1. Zainicjować w KE przygotowanie zmian EUDR/aktów wykonawczych/delegowanych umożliwiających model „ścieżki państwowej” z pełnym, ustawowym zwolnieniem operatorów w segmencie bydła i mięsa wołowego.
2. Wnieść temat do Rady UE (AGRIFISH/ENVI) jako element pakietu uproszczeń oraz w harmonogramie przeglądu EUDR.
3. Powołać zespół krajowy (MRiRW, MKiŚ, ARiMR/IRZ, GIW, GUGiK/LPIS, organizacje branżowe) do zaprojektowania integracji IRZ–LPIS–rejestr wylesień–moduł satelitarny i „systemowej blokady” naruszeń.

1. Uruchomić pilotaż krajowy w ramach projektu paszportyzacja jako dowód skuteczności i gotowości dla KE.

Z wyrazami szacunku,